Ukrayna ordusu robot texnologiyalarını tətbiq etməklə döyüş taktikasını dəyişir. Müasir texnologiyalar cəbhə xəttində əsgərlərin həyatını xilas edir və savaşın gedişatına təsir göstərir. Bu barədə Forbes nəşri yazır.
Donetsk vilayətində sovet dövründən qalma köhnə anbarda çalışan ukraynalı mühəndislər, cəbhədə həyati vəzifələri yerinə yetirən yerüstü pilotsuz nəqliyyat vasitələri (robotlar) yığırlar. Bu robotlar döyüş bölgələrində sursat və ərzaq çatdırır, yaralıları təxliyə edir, hücum əməliyyatlarında iştirak edir və beləliklə, canlı qüvvənin təhlükəsini minimuma endirirlər.
“Biz istəyirik ki, bu briqada tanınsın, insanlar başa düşsünlər ki, bu iş önəmlidir və hər yerdə işləyir”, – deyə “Antares” batalyonunun yerüstü robotlaşdırılmış komplekslər bölüyünün komandiri Aleksandr bildirir.
Robotlar cəbhədə: logistikadan hücum əməliyyatlarınadək
Ukrayna mühəndisləri adi dronları təkmilləşdirərək onları Starlink, LTE və rəqəmsal əlaqə kanalları ilə təchiz edirlər. Bu, rusların radioelektron maneələrinə qarşı daha dayanıqlı sistemlərin yaradılmasına imkan verir.
“Cəbhədəki şərait öz qaydalarını diktə edir və biz bütün dronları rəqəmsal idarəetməyə keçirməliyik,” – deyə komandir əlavə edir.
Yerüstü robotlar ərzaq, döyüş sursatı, tibbi ləvazimatların daşınmasında, rabitə modullarının və radioelektron mübarizə sistemlərinin təmin edilməsində mühüm rol oynayır.
“Dron səngərə yaxınlaşır, yükü boşaldır və geri dönür. Nə səngərdəki əsgərlər, nə də dron operatoru risk altındadır,” – deyə o qeyd edir.
Ukrayna robot texnologiyaları ilə müharibəni dəyişir
Army Technology analitiklərinin fikrincə, döyüş meydanında rus ordusunun itkilərinin 80%-ə qədəri pilotsuz vasitələrlə bağlıdır.
Artıq Ukrayna tamamilə robotlarla həyata keçirilmiş hücum əməliyyatlarını reallaşdırır. Yerüstü robotlar həm də logistik dəstək və yaralıların təxliyəsi sahəsində böyük rol oynayır, bu isə canlı qüvvənin itkilərini azaldır.
Hava hücumundan müdafiə və texnoloji yeniliklər
Avqustun əvvəlində Ukraynanın 28-ci mexanikləşdirilmiş briqadası ilk dəfə pilotsuz hava hücumundan müdafiə sistemini təqdim edib. Yeni modifikasiyaya malik bu sistemlər uzaqdan idarə olunan qurğularla təchiz olunub və aşağıdan uçan düşmən dronlarını vura bilir.
Bundan əlavə, robotlar indi təkcə müdafiə deyil, həm də düşmən mövqelərinə hücum üçün istifadə olunur.
Rusiya da öz robot texnologiyalarını inkişaf etdirir, lakin Forbes-in yazdığına görə, Ukrayna bu sahədə lider olaraq qalır. Əsas fərq – Ukraynanın könüllülər tərəfindən dəstəklənən, çevik və dezentralizasiya olunmuş sistemlərə üstünlük verməsidir.
“Ukraynalı mühəndislər müharibənin gələcəyini yaradır”
“Ukrayna mühəndisləri yalnız öz ölkəsi üçün deyil, bütün dünya üçün müharibənin gələcəyini formalaşdırır,” – deyə Dignitas Ukraine təşkilatının baş direktoru Lyuba Şipoviç vurğulayır.
Dignitas kimi qeyri-hökumət təşkilatları dronların cəbhəyə çatdırılmasını sürətləndirir, hərbçiləri təlimatlandırır və Ukraynanın texnoloji müdafiə sipərini formalaşdırır.
“Qərb bunu bəyənib-bəyənməsə də, pilotsuz sistemlər və idarə olunmayan kosmik aparatlar artıq Rusiya və Çinlə savaşın ayrılmaz hissəsinə çevrilib,” – deyə vençur investor Debora Feyrlamb qeyd edir.
Ukraynanın robot texnologiyalar parkı hələ inkişaf mərhələsində olsa da, bu sistemlər artıq müasir müharibənin təməl daşına çevrilib. Onlar insan resurslarının çatışmazlığını kompensasiya edir, canlı qüvvənin itkilərini azaldır və Ukraynaya texnoloji üstünlük qazandırır.
“Biz bu sistemləri hücum və atəş dəstəyinə qədər genişləndirmək istəyiriksə, xərcləri azaltmalı və əməliyyatları daha da sadələşdirməliyik,” – deyə əsgər “Kostas” vurğulayır.
