Vətəninfo.az Vaşinqtonda yerləşən C4ADS tədqiqat qrupuna istinadən xəbər verir ki, Moskva İranın Sahara Thunder şirkətinə təxminən 104 milyon dollar dəyərində ən azı 1,8 ton külçə qızıl köçürüb .
Dərc edilmiş məlumata görə, 16 mart 2023-cü il tarixli əlyazma forması 1 qramı 58,32 dollar qiymətində 1 788 402,2 qram qızılın tədarükünə aiddir. Sənəd İranın istehsalat müəssisəsi ilə pilotsuz təyyarələrin yığıldığı Tatarıstanın Alabuqa Xüsusi İqtisadi Zonası arasında imzalanıb. Bundan əlavə, 5 aprel 2023-cü il tarixli başqa bir müqavilədə İran tərəfi üçün nəzərdə tutulan 2 067 795,9 qram qızılın (iki tondan çox) başqa partiyasından da bəhs edilir. Lakin bu tədarükün təfərrüatları hələlik məlum deyil.
C4ADS analitiklərinin qeyd etdiyi kimi, qızıldan istifadə ABŞ Xəzinədarlığının sanksiyaları ilə bloklana və ya çətinləşə bilən ABŞ dolları ilə maliyyə əməliyyatlarına qoyulan məhdudiyyətlərdən yan keçməyə imkan verib. Bundan əlavə, qiymətli metallarla hesablaşmalar əməliyyat iştirakçıları üçün artan anonimlik təmin edir.
Lakin Alabaga tədarüklərin pulunu təkcə qızılla ödəmirdi. Hesabatda Rusiya tərəfinin Dubay bankındakı hesaba BƏƏ dirhəmləri ilə vəsait köçürməsi hadisəsindən bəhs edilir. Bunun üçün vergi güzəştləri və sadələşdirilmiş kapitalın hərəkətini təmin edən BƏƏ azad iqtisadi zonalarından istifadə edilib.
C4ADS həmçinin etiraf edir ki, sanksiyalara məruz qalan qurumlar, o cümlədən İranlılar ödənişlər üçün kriptovalyutalara müraciət edə bilərlər. Tədqiqatçıların fikrincə, bunu ABŞ sanksiyaları altında olan digər İran şirkəti SAS-ın əməkdaşları arasında sızdırılmış yazışmalar sübut edir. Belarus prezidenti Aleksandr Lukaşenkonun 2023-cü ilin martında Tehrana səfəri ilə bağlı məktubların birində SAS nümayəndələri hava limanı xidmətlərinin haqqını Tether kriptovalyutasında ödəməyi təklif ediblər.
Sahara Thunder 2024-cü ilin aprelində ABŞ-ın sanksiyalarına məruz qalıb. Səbəb onun İran Müdafiə Nazirliyi ilə əlaqələri və Rusiyaya pilotsuz təyyarələrin tədarükünə kömək etməsi olub. ABŞ şirkəti İranın hərbi strukturlarına ört-basdır etməkdə və təkcə Rusiya ilə deyil, həm də Çin və Venesuela ilə ixrac əməliyyatlarında iştirak etməkdə ittiham etmişdi. İran qeydlərinə görə, “Sahara Thunder” sanksiyaların tətbiqindən sonra ləğvetmə prosesinə başlayıb. Lakin “The Washington Post”un qeyd etdiyi kimi, çox güman ki, onun yerində tezliklə yeni hüquqi şəxs yaradılacaq.
