Vətəninfo.az xəbər verir ki, İpsos xidmətinin keçirdiyi sorğunun nəticələrinə görə, ABŞ prezidenti Donald Trampı dəstəkləyənlərin sayı 42 faizə qədər azalıb. Bu, onun ABŞ prezidenti olduqdan sonra ən aşağı reytinqidir. Reuters xəbər agentliyinin məlumatına görə, respondentlərin 53 faizi onun siyasətinə qarşıdır. Hələ mart ayında eyni mərkəzin keçirdiyi sorğuya görə, Trampın reytinqi 45 faiz idi. Reuters Trampın reytinqlərinin aşağı düşməsinin müxtəlif səbəblərini qeyd edir: onun liberallara qarşı qeyri-dost münasibəti, universitetlərə sərt yanaşması və s. Bundan əlavə, respondentlərin bəziləri hesab edir ki, Vaşinqton beynəlxalq aləmdə nüfuzunu itirməyə başlayıb. Bundan əlavə, sorğuda iştirak edənlərin 1/3-i bu müddət bitdikdən sonra prezident Trampı yenidən Ağ Evdə görmək istəmədiklərini bildiriblər. Bəs, amerikalılar nədən narazıdırlar?
Rusiya Elmlər Akademiyasının ABŞ və Kanada İnstitutunun baş elmi işçisi Vladimir Vasilyev “Vestnik Kavkaza” qəzetinə müsahibəsində Trampın prezidentlik dövründə cəmi 3 aydan sonra reytinqinin niyə belə sürətlə aşağı düşməyə başladığı sualına cavab verib. “Amerikalıları narazı salan ən mühüm şey iqtisadi vəziyyətdir”. Daha dəqiq desək, amerikalılar iqtisadi vəziyyətin pisləşməsindən xüsusilə narazıdırlar. Bu ilin birinci rübünün məlumatlarına görə, Amerika iqtisadiyyatı tənəzzülə davam edir, 2024-cü ilin eyni dövründə isə artım 2,3-2,5 faiz təşkil edib. Bu ilin yanvar-mart aylarında da bu artım tempinin qorunub saxlanacağı gözlənilirdi, lakin bu baş vermədi. Ümumiyyətlə, prezident Trampın, əlbəttə ki, bununla heç bir əlaqəsi yoxdur, çünki Amerika iqtisadiyyatı hazırda keçən ilki inflyasiya artımı səbəbindən tənəzzüldədir. Lakin məhz Tramp hakimiyyətə gəldikdən sonra Amerikaya “qızıl dövr” vəd etmişdi və indi amerikalılar artım əvəzinə tənəzzülü görəndə narazılıqlarını prezidentə yönəldirlər.
Rusiyalı ekspert qeyd edir ki, insanlar prezidentin gömrük siyasətindən narazıdırlar. Bu mövzuda çaşqınlıq artıq 3 həftədir ki, davam edir. Bundan əlavə, amerikalılar dövlətin iqtisadiyyata dəstəyini zəiflətməsindən də narazıdırlar. Bundan əlavə, xüsusilə dövlət aparatında kütləvi ixtisarlar var. İdeya, əlbəttə ki, dövlət xərclərinin azaldılması iqtisadi artımı stimullaşdıra bilər, lakin Trampın siyasəti altında bu, iqtisadi tənəzzül şəraitində yalnız işsizliyin artmasına gətirib çıxarır. Vasiliev hesab edir ki, insanlar həm də Amerikanın öz tarixində qeyri-müəyyən, lakin dönüş nöqtəsinə daxil olmasından, həm ölkə daxilində, həm də onun hüdudlarından kənarda gözlənilməzliyin artdığı zaman narahatdır. Trampın davranışı vətəndaşlarda belə bir təəssürat yaradır ki, onun bundan sonra nə edəcəyi və ya bundan sonra nə olacağı ilə bağlı əslində heç bir strategiyası və ya aydın fəaliyyət planı yoxdur. Son 3 ay ərzində Tramp çoxlu və tez-tez dəyişikliklər edib. Üstəlik, davamlı və ya “yolda” rejimində. Biri tariflər tətbiq etdi, digəri onları dondurdu, digəri Ukraynanın tez hərəkət etməli olduğunu, digəri isə danışıqlardan çıxa biləcəyini bildirdi. Buna Trampın dövründə Qəzzada atəşkəsin çökməsi, İranla müharibənin mümkün olması ilə bağlı xəbərlər də əlavə edilir. Bütün bunlar amerikalıların nikbinliyini, sabaha inamını artırmır. Vasilievin sözlərinə görə, adi amerikalılar da ən mühüm dövlət orqanlarında: Dövlət Departamentində, Pentaqonda və s.-də çaşqınlıqdan narahatdırlar. Görünür, Trampın qəbul edə biləcəyinə ümid edilən əlaqələndirilmiş kadr siyasəti belə görünmür. Bu təəssüratı xüsusilə Amerika mətbuatında bu mövzuda tez-tez dərc olunan nəşrlər yaradır. Bütün bunların nəticəsində ekspertin fikrincə, Amerikanın hansısa xaosa girdiyi hissi yarana bilər. Təbii ki, Baydenin dövründə də disfunksiya olub, lakin bu, ən azı Trampın prezidentliyinin bu üç ayında daha da dərinləşib.
“Tramp bu vəziyyətdə nə etməlidir?” təbii sual yaranır: onun reytinqini yüksəldəcək hansı addımlar atmalıdır. Bunlar bəzi təsirli PR hərəkətləri ola bilər, çünki iqtisadiyyatda real irəliləyiş və ya xarici siyasət sferasında real nailiyyətlər sürətli tədbirlərlə əldə edilə bilməz. Nəzəri cəhətdən dövlət sisteminin və qlobal iqtisadiyyatın restrukturizasiyası bu ilin sonundan tez olmayaraq müsbət nəticələr verə bilər. Və Tramp indi hərəkətə keçməlidir. Odur ki, Vasilyevin sözlərinə görə, aprelin 30-dək Tramp administrasiyası üçün böyük diplomatik qələbə kimi təqdim olunacaq Ukrayna nizamlama planı açıqlanacaq və ondan yüz milyard dollardan çox gəlir əldə etməklə, Amerika cəmiyyətində müsbət dəyişiklikləri təmin edəcək Ukrayna ilə mineral sövdələşmə sazişi imzalanacaq. Ekspert ümumiləşdirərək qeyd edir ki, digər sahələrdə də müəyyən addımların atılması mümkündür, məsələn, Qrenlandiya, Panama kanalı, miqrasiya məsələsi, sərhəd nəzarəti və s.
