Müasir dünyada ölkələrarası vizasız gediş-gəliş rejimi yalnız turizm üçün deyil, həm də mədəni, iqtisadi və sosial əlaqələrin inkişafı baxımından mühüm rol oynayır. Azərbaycan da müxtəlif dövlətlərlə imzaladığı ikitərəfli müqavilələr vasitəsilə vətəndaşlarına vizasız səyahət imkanları təqdim edir.
Vətəninfo.az xəbər verir ki, bu araşdırmada vizasız rejimin tətbiq olunduğu ölkələr, onların şərtləri və bu siyasətin əhəmiyyəti araşdırılır.
Azərbaycan Respublikası ilə bir sıra dövlətlər arasında yalnız diplomatik və xidməti pasportlara malik vətəndaşlara vizasız səyahət hüququ tanınır. Bu praktika beynəlxalq münasibətlərdə geniş yayılıb və əsasən dövlət qurumlarında çalışan şəxslərin qarşılıqlı rəsmi səfərlərini asanlaşdırmaq məqsədi daşıyır.
Lakin pandemiya dövründə bəzi ölkələrin bu imtiyazları müvəqqəti məhdudlaşdırdığı da diqqətdən qaçmamalıdır. Bu səbəbdən, rəsmi şəxslərə belə səfər öncəsi qaydaları dəqiqləşdirmək tövsiyə olunur.
Azərbaycan vətəndaşları ümumvətəndaş pasportu ilə əsasən postsovet məkanı və qonşu region ölkələrinə sərbəst şəkildə səfər edə bilirlər. Siyahıya Belarus, Gürcüstan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Moldova, Özbəkistan, Rusiya, Tacikistan, Ukrayna və Türkiyə daxildir. Hər birində qalma müddəti 90 günlə məhdudlaşır.
Digər mühüm istiqamətlərdən biri Çindir. Burada şərt bir qədər fərqlidir: Azərbaycan vətəndaşları hər səfərdə 30 gündən artıq qala bilməzlər və ümumilikdə 180 gün ərzində 90 gün limiti qüvvədədir.
Qətərdə isə 30 günlük vizasız qalma imkanı mövcuddur, lakin təhsil və iş məqsədilə səfərlər üçün viza tələb olunur. Bundan başqa, BƏƏ, Serbiya, Albaniya və Mərakeş də Azərbaycan vətəndaşları üçün 90 günlük vizasız gediş-gəliş rejimi tətbiq edir.
Birtərəfli qaydada vizasız rejim tətbiq edən ölkələr
Bəzi dövlətlər Azərbaycan vətəndaşlarına birtərəfli qaydada vizasız səyahət imkanı tanıyıb. Məsələn, İran 15 gün, Monteneqro və Bosniya və Herseqovina 90 gün vizasız qalmağa icazə verir.
Asiya istiqamətində Honq-Konq (yalnız diplomatik və xidməti pasport sahibləri üçün – 14 gün), Malayziya (30 gün) və Livan (30, 90 və ya 180 gün) bu kateqoriyaya daxildir.
Azərbaycanın vizasız rejim tətbiq etdiyi ölkələrin coğrafiyası göstərir ki, əsas istiqamətlər qonşu və regional dövlətlərdir. Bu, həm tarixi, həm də iqtisadi əlaqələrdən qaynaqlanır. Digər tərəfdən, Avropa və Asiyanın müəyyən ölkələri ilə vizasız rejimlərin genişləndirilməsi ölkənin beynəlxalq əlaqələrini daha da gücləndirə bilər.
Mütəxəssislərin fikrincə, vizasız rejim həm turizm sektorunu stimullaşdırır, həm də xalqlar arasında mədəni inteqrasiyanı gücləndirir. Lakin təhlükəsizlik, miqrasiya və pandemiya kimi risklər vizasız siyasətin davamlı olaraq yenilənməsini və mütəmadi monitorinqini tələb edir.sfera.az
