Gidiyoruz. Saatler sabahın dört bucuğu… Ziyaret edeceğimiz yerin adı Şuşa ya, uyumuşuz, ya da uyumamışız geceyi hiç önemli değil. Bana sorarsanız geceyi kalkış noktamızın bir alt sokağında bulunan bir bankta oturarak geçirdim. Uyku girmedi gözüme.
Şuşa bizim için hasretin adı, yıllardır hançer misali içimize işlemiş özlemin adı. Canımızı yaktı yıllarca. Azerbaycan Cumhuriyeti Diasporadan Sorumlu Devlet Komitesi’nin ikinci kez düzenlediği Şuşa ziyaretine katılmak üzere otobüslere binerken bile karmaşık duygular içindeydik. Hayallerimizdeki gibi yine Şuşa’nın dağlarının başı duman mıydı?! Çeşmelerinden akan suları yine buz gibi miydi? Nasıldı, nelere mal olmuştu bu savaş ona?! Neler görmüştü, neler geçirmişti, değişmiş miydi, yoksa eski film karelerinde gördüğümüz gibi miydi her şey?!
Evet, bizim için Şuşa denen efsanenin üzeri yaklaşık otuz sene kapkara bulutlarla kaplıydı.
Bizim için Şuşa’da hayat 8 Kasım 2020 tarihinden bu yana başlıyordu.
Bizim için Şuşa onun özgürlüğünü göremeden ebediyete intikal etmiş şair Dr.Osman Baş’ın Harı bülbül şiiriydi.
Bizim için Şuşa onun özgür olması adına bir destan yazan Muzaffer Ali Baş Komutan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı sayın İlham Aliyev’in Cıdır düzünde yaktığı Nevruz ateşiydi.
Bizim için Şuşa onun özgürlüğe kavuşması için surlara tırmanan, Ermenileri boğarak öldüren, şehadet mertebesine ulaşan kahraman yiğitlerimizin bu şehrin masmavi semalarını huzura boğan ruhlarıydı.
Bizim için Şuşa Erdebil’den başlayıp Derbent’te biten kutsal, sonsuzluğa birer pencere misali açılan Vatan toprağının manevi merkeziydi.
Bizim için Şuşa işgalden kurtarıldıktan sonra dünyaya nasıl büyük, tüm dinlere ve halklara saygılı olduğumuzu anlatan Harı Bülbül Müzik Festivali’nde Rusuyla, Talışıyşla, Lezgisiyle, Avarıyla, Tatıyla, Udisiyle, Yahudisiyle hep beraber ”Azerbaycan” diye haykırmamızdı.
Bize göre Şuşa masmavi gökyüzüyle, kırmızı lalelerle yemyeşil ovalarıyla üç renkli Vatan toprağının simgesiydi.
İşte bşz o BİZİM olan Şuşa’ya ziyaret etmek için yollardayım şuan. Havasını soluklamak, özgürlüğün tadını çıkaran Şuşamızın bu haline tanık olmak, gözlerinden akan o sevinç dolu göz yaşlarını silmek ve nemli gözlerinden öpmek için yollardayız. Biliyorum, onun gözlerinden akan gözyaşlarını dindirmek adına devletimiz, sayın Cumhurbaşkanımız, devlet erkanımız, her zaman tarihimize, kimliğimize, değerlerimize sahip çıkan Haydar Aliyev Vakfı, Vakfın başkanı sayın Mihriban Aliyeva hummalı bir çalışma içindeler. Biliyorum yapılan her faaliyet onun eşsiz güzelliğini tekrardan kendisine geri kazandırma, onu adeta bir Cennet’e dönüştürme adına yapılıyor ve Şuşa için, işgalden tüm topraklarımız bu ilgiye ve alakaya layıklar. İşte bu yapılan çalışmaları kendi gözlerimle görmek ve geldikten sonra okurlar için yazıya dökmek için yollara düştüğümde aslında önceden göreceğim gerçeklere kendimi hazırlamıştım. Yerle bir olmuş, yıllardır insan yaşamadığı her halinden belli olan evler, köyler, kasabalar, şehirlerden geçerek Şuşa’ya doğru yol aldıkça içimi kasıp kavuran öfkenin esirine dönüşmemek adına, otobüste bulunan bayanlara ayıp olmasın diye Ermeni’nin yedi ceddine sövmemek için camdan dışarıyı seyretmemeye gayret gösteriyordum. Ama ne mümkün?! Her gördüğümüz yıkımlar içimizi parçalıyordu: her yıkılmış ev bir umudun ortadan kalkmış haliydi. Nice hayaller suya düşmüştü bu evlerde kim bilir?! Belki de binlerce kişi bu evleri görmenin hayaliyle göçünü sürüp gitmişti ötelere. Bakü’de ve Azerbaycan’ın diğer şehirlerinde yıllardır göçmen kamplarında yaşamış insanların silüetleri beliriyor gözlerimin önünde. Nicelerine tanık olduk evlerinin ziyaretine gelip ‘‘evimiz galiba burdaydı’’ diyen insanlar mı ararsın, yakınlarının paramparça olmuş mezar taşlarına sarılıp ağlayanlar mı dersin… Bunları bizlere yaşatanları asla affetmeyeceğimizi düşünüyordum, o an pencereden dışarıyı seyrederken etrafa dağılmış mezar taşlarını gördüm. Evet, gerçekten de biz bize yapılmış olan bu mezalimi unutmamalıyız!
Otobüslerimiz artık Şuşa’ya varmış durumda. Şuşa yazısının hemen üzerinde dalgalanan nazlı bayraklarımız karşılıyor bizleri. İşte varlığımızın teminatı: Azerbaycan ve Türkiye bayrakları… Bu bayraklar dosta sevinç, düşmana gözdağı veriyor burda dalgalanmakla. Değerli bilimadamı, bölgenin bilirkişisi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Toğrul İsmayıl’e dönüyorum. Belli ki, aynı duygular içinde. Hem sevinci, hem hüznü yaşıyoruz bir kaç saniye içinde. Yaşam belirtileri gördüğümüzde, en azından evlerin yıkılmadığını gördüğümüzde içimiz kıpır kıpır oluyor, bu bölgenin büyümesini, gelişmesini, yaralarının sarılmasını, eskisinden daha güzel hale gelmesini istiyoruz. Buruk bir hüzün bizi örneğin Şuşa’da evlerin, binaların duvarlarında yazılmış şanlı Azerbaycan ordusunun askerlerinin isimlerini okurken kaplıyor. Kaçı şehit düştü bu askerlerin, kaçı hala yaşıyor, açıkçası bilemiyoruz. Tek temennimiz hepsinin bugün hayatta olması.
Cıdır düzündeyiz… Kısaca anlatmağı düşünüyordum başlarda, ama anladım ki, Cıdır düzünde yaşadıklarımı birkaç cümleye sığdırmam imkansız. Kocaman, metrelerce büyüklükte olan bir Azerbaycan bayrağı açıldı ve her kes hep beraber ‘‘Karabağ Azerbaycandır’’ diye haykırdı. Kulaklarımızın pası silindi ve biz bu haykırışla geleceğimizin, gençliğimizin yaşananları asla unutmadığını sergilemiş olduk bir daha. Bundan sonrasını varsın Ermeniler ve onların destekçileri düşünsün.
Ben ordumun, devletimin, milletimin gücünden eminim. Ve bir şeyi de net biliyorum ki, şuan iyice pekişmiş olan Türkiye Azerbaycan ilişkileri bu gücümüze güç katıyor ve bizim biz olmamızı sağlıyor. Biz Şuşa’dayken, Cıdır düzündeyken, birlik ve beraberliğimizi haykırırken Muzaffer Ali Baş Komutanımız da Laçin’de ve Kelbecer’de bazı kendini bilmez, hala boş boş ”intikam!” ”intikam!” diye naralar savuran hayalci Ermenilere sert mesajlar verdi. İşte bizler dünyanın dört bir yanında bulunan Azerbaycanlılar Cumhurbaşkanımız, Muzaffer Ali Baş komutanımız sayın İlham Aliyev’in tavsiyelerine uygun davranmalı, asla ve asla muzaffer bir halk olduğumuzu unutmamalıyız. Güçlü Ermeni ordusu, güçlü Ermeni komutanları yalanlarının mevcut olmadığını, tarihe gömüldüğünü artık hepimiz biliyoruz. Şuşa ziyaretimiz boyunca sokak sokak dolaştığımız şehrin her sokağında bizler bunu açık ve net görüyorduk. Ve tüm ağaçlar, tüm kuşlar, tüm taşlar, canlı ve cansız orda mevcut olan her şey şu cümleyi mırıldanıyordu sessiz sessiz:
‘‘Yerlere ve göklere yemin olsun ki, Şuşa bizimdir!’’
Oktay Hacımusalı
Yerlere ve göklere yemin olsun ki, Şuşa bizimdir!
