Türk tarixində hər zaman dünyaya meydan oxuyan sərkərdələr olub. Türk oğlu öz qəhrəmanlığı ilə Avropanın, Asiyanın hakimi olmuşdu. Bu gün Türkiyə öz turizmi ilə dünyaya hakim olur. Avropa, Asiyada hər zaman “Turquerie-Türköri” türk rüzgarı əsirdi, artıq bir müddətdir ki, dünya turizmində də “Türk turizmi” cərəyanı yayılmaqdadır. Türkiyəyə səfərimiz çərçivəsində İstanbul hava limanında gördüklərim məni şoka salmışdı. Ucu-bucağı görünməyən bu hava limanında əcnəbilərin sayı- hesabı yox idi. Müxtəlif ölkələrdən gələn, müxtəlif dillərdə danışan bu insanları gördükdə Türkiyə turizminin hansı zirvədə olduğunu görmək mümkündür. Türkiyə turizmi indi dünyaya boy göstərir desək yanılmarıq.
Məhz bu amili nəzərə alıb, bu günkü yazımızda Türkiyənin ən görməli məkanları ilə sizi tanış edəcəyik. Təqdim edəcəyimiz məkanlar tarixlə təbiətin vəhdətini təşkil edən əraziləridir. Təbiət sanki qədim abidələri öz ağuşuna alaraq gözəllikləri turistlərə bəxş etmək niyyətindədir.
Kapadokya – Nevşehir
Kırşehir, Niğde, Aksaray və Kayseri şəhərlərini də əhatə edən Kapadokya bölgəsi ilk olaraq Nevşehirə bağlı olsa da, 60 milyon il əvvəl Erciyes dağı, Həsən dağı və Güllü dağından püskürən kül və lavanın əmələ gətirdiyi yumşaq torpaq təbəqəsidir.
Bura yağışların təbii aşınması nəticəsində əmələ gələn unikal gözəlliyə malik bölgədir. Qədim dövrlərdə insan əli ilə oyulmuş nağıl bacalarında yaşanan həyatlar Kapadokyanı nağıl diyarlarından fərqləndirən bir xüsusiyyətdir desək yanılmarıq.
Kapadokya bölgəsi təbii gözəllikləri ilə yanaşı, Türkiyənin ən əhəmiyyətli turizm bölgələrindən biri hesab olunur. Burada şar turlarına qoşula və günəş çıxanda Kapadokiyanın bənzərsiz mənzərəsindən həzz ala bilərsiniz. Bəli, düz eşitdiniz, tura günəş çıxanda qoşulmaq tövsiyə olunur. Minlərlə şarın eyni anda havaya qalxdığı mənzərəni və bənzərsiz təbii gözəlliyi görmək üçün ən yaxşı vaxt günəşin doğuşudur. O hava şarlarından birinə minməsəniz belə, gün tezdən oyanıb otelinizdən bu mənzərəni izləmək çox xoş bir təcrübə olacaq.
Yeraltı şəhərləri görməlisən. Paleolit dövründə həyatın başladığı bölgə zamanla Hetlərin məskəninə çevrilmiş, daha sonra xristianlığın mühüm mərkəzlərindən birinə çevrilmişdir. Bu mühüm mərkəz dəfələrlə hücum və talanlarla üzləşdiyi üçün yerli xalq öz kəndlərinin altında yeraltı kəndlər salaraq çarə tapmış, bugünkü eninə və ya yuxarı şəhərləşmənin əksinə olaraq aşağıya doğru urbanizasiya nümunəsi olaraq bu yeraltı şəhərləri yaratmışdır. Bölgədə təxminən 120-150 yeraltı şəhərin aşkar edildiyi təxmin edilir.
Avanosda dulusçuluq emalatxanasında iştirak edə bilərsiniz. Bölgədə torpağın formalaşdırılması ilə saxsı məmulatların hazırlandığı yerlər kimi tanınan xeyli sayda dulusçuluq emalatxanası var. Bu seminarlarda iştirak etmək və xoş hadisəni yaşamaq pulsuzdur, istəyən hər kəs qoşulub öz qazan və tavalarını hazırlaya bilər.
Ölüdəniz – Muğla (Fethiye)
Muğlanın Fethiye mahalına bağlı Ölüdəniz qəsəbəsi əvvəlcə özünəməxsus çimərliyi və möhtəşəm dənizi, sonra isə digər təbii gözəllikləri ilə Türkiyənin görməli yerləri sırasındadır.
Suyun durğunluğuna görə Ölüdəniz adlandırılan bu qəsəbənin dənizi 2006-cı ildə 82% səslə dünyanın ən yaxşı dənizi seçilib. Bölgə min illər əvvəl Likiya sivilizasiyasına ev sahibliyi etdiyi üçün zamanla bir çox tarixi xarabalıqlar tapılıb və tapılmaqda davam edir.
Türkiyənin cənub sahillərinə səyahət etmək və yayı rahat və sakit şəkildə keçirmək istəyirsinizsə, Ölüdəniz məhz sizin üçündür.
Salda gölü – Burdur
Təxminən 44 kvadrat kilometr səth sahəsi olan və Burdurun Yeşilova mahalına təxminən 4 kilometr məsafədə yerləşən bu karst gölü Türkiyənin ən təmiz və ən dərin gölləri arasındadır. Maraqlısı odur ki, bu, Yer kürəsində Marsın xüsusiyyətlərinə malik iki yerdən biridir. Ağ qumlu unikal çimərliyi olan göl mühafizə zonası elan edildiyi üçün onun ətrafında tikinti aparılması qadağandır. Bununla da göl və ətrafı öz bakirəliyini qoruyub saxlamış və korlanmasının qarşısı alınmışdır. Bu səbəbdən bölgədə çoxlu endemik bitki və heyvan növləri mövcuddur.
Mütləq bu təbiət möcüzəsini ziyarət etməlisiniz, burada onu qorumaq üçün qayğı göstərilmişdir və bəlkə də daha çox diqqət yetirilməlidir.
Nemrut dağı – Adıyaman
Adıyaman şəhərinin təxminən 78 kilometrliyində yerləşən Nemrut dağı 2150 metr yüksəklikdə yerləşir. Dağın özəlliyi ondadır ki, keçmişdə bölgədə yaşamış Kommagen sivilizasiyasının kralı Antioxos tərəfindən tikilmiş son dərəcə böyük daş heykəllərə malikdir. İş o yerə çatıb ki, bu dağdakı abidələr UNESCO tərəfindən Ümumdünya İrs Siyahısına salınıb.
Nemrut dağında günəşin doğuşunu və qürubunu seyr etmək turistlərə unikal təcrübə təqdim edir.
Pamukkale Travertenləri – Dənizli
Dənizli deyəndə təbii ki, ilk ağıla Pamukkale Travertenləri gəlir. Dünyaca məşhur olan bu bölgə bir çox təbii gözəlliklərimiz kimi UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxildir və qorunur. Travertinlərin tərkibindəki minerallar və termal sular onlara saf ağ rəng verir. O qədər ki, suyun müalicəvi olduğuna dair son dərəcə təəccüblü dəlillər var. Bölgədə 17 isti su hovuzu var, lakin siz burada yalnız bəzilərində, istənilən mövsümdə və istədiyiniz vaxt üzə bilərsiniz, çünki bölgə YUNESKO-nun Dünya İrs Siyahısına daxil olduğu üçün bəzi hovuzlar qorunmalı və meyarlara uyğun olaraq toxunulmaz qalıb.
Şübhəsiz ki, ağıla gələn yer Qədim Hierapolis Şəhəri və Qədim Hovuzdur. Tarixi Romaya qədər uzanan və teatr, kafedral, hamam kimi kompleksləri ehtiva edən bu bölgə qədim zamanlardan şəfalı suların mərkəzi kimi də qəbul edilmişdir. Bundan əlavə, Pamukkale Travertenlərinin yerləşdiyi xarabalıqlarda yerləşən bu mərkəzdə arxeologiya muzeyi də var.
Göbeklitepe – Şanlıurfa
Tarix 1983-cü il..Şanlıurfa… Öz torpağında işləyib tarlasını şumlayan əkinçi ona maraqlı görünsə də, ona o qədər də fikir vermir. Uzun illərdən sonra fermerin tapdığı bu daşın əhəmiyyəti daha aydın başa düşülür.
Şanlıurfa şəhərindən 20 kilometr aralıda, Örencik kəndi yaxınlığında yerləşən bu tarixi bölgə 12 min illik tarixi olan dünyanın ən qədim məbədidir. İş o yerə çatıb ki, bu bölgə İngiltərədəki dünyanın ən qədim tikililərindən sayılan Stonehedge-dən 7000 il, Misir Piramidalarından isə 7500 il yaşlıdır. Neolit dövrünə aid olan Göbeklitəpə ilk məbədin mərkəzi olması və buna görə də yer üzündəki ilk inanc olması baxımından əhəmiyyətlidir: Bu bölgədə 20-yə yaxın məbəd müəyyən edilib və indiyə qədər yalnız 6 məbəd aşkar edilib.
Bəşər tarixi boyunca məlum olan ən qədim sivilizasiya olan və yazı icad edən şumerlərdən təxminən 7 min il daha yaşlı olduğu düşünülən bölgə, arxeologiya və tarixlə bir az maraqlanırsınızsa, insanı heyrətləndirəcək bir səyahət vəd edir.
Bu gözəllikləri görmək üçün mütləq yolunuzu qardaş ölkəyə salmalısınız.
Qoşqar Salmanlı
