Noyabrın 20-də İraq Respublikasının Prezidenti Əbdüllətif Camal Rəşid Azərbaycan Respublikasına rəsmi səfərə gəlib. Görüş çərçivəsində qonaq Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevlə təkbətək və geniş tərkibdə görüşləri keçirilib, Azərbaycan və İraq arasında bir sıra sənədlər imzalanıb.
Görüşdə qeyd edilib ki, bu səfər iki ölkə arasında diplomatik əlaqələr tarixi boyunca İraq Prezidentinin Azərbaycana ilk rəsmi səfəridir və bu səfər ölkələrimiz arasında dostluq münasibətlərinin güclənməsinə töhfə verəcək və əməkdaşlığımızda yeni səhifə açacaqdır.
Bildirilib ki, beynəlxalq səviyyədə hər iki ölkənin maraqları qarşılıqlı şəkildə müdafiə olunur. İraq və Azərbaycan müxtəlif beynəlxalq təsisatlarda hər zaman həmrəylik nümayiş etdirərək BMT-də, Qoşulmama Hərəkatında, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatında hər zaman bir-birini dəstəkləyir, bir-birinin suverenliyini və ərazi bütövlüyünü müdafiə edirlər.
Bu gün Azərbaycan İraqda iqtisadiyyatın bərpasına dəstək göstərir. İraqla Azərbaycan arasında səmimi dostluq münasibətləri mövcuddur. Bu ölkə ilə iqtisadi əlaqələrimiz də genişləndirilib. İraqda hazırda 44 milyon əhali yaşayır. Əhalisinin sayına görə dünyada 36-cı yerdə olan İraq ərazisinin böyüklüyünə görə 58-ci yeri tutur. 19 vilayətdən və ayrıca Kürdüstandan ibarət olan İraqda əsasən ərəblər, kürdlər, eyni zamanda bir neçə azsaylı xalq yaşayır. İraq çox zəngin bir ölkədir.
Görüşlər zamanı iqtisadi əməkdaşlıq məsələləri də geniş şəkildə müzakirə edilib. Xüsusilə qarşılıqlı ticarətin artırılması, enerji sahəsində əməkdaşlıq məsələlərinə diqqət yetirilib. Bildirilib ki, bu məsələlər yaxın günlərdə ölkəmizin nümayəndə heyəti hökumətlərarası komissiyanın yeni iclasının keçirilməsi üçün Bağdada səfər edəcək, səfər çərçivəsində bu və digər məsələlər yenə müzakirə olunacaqdır.
Görüşdə həm də müdafiə sənayesi və turizm sahələrində əməkdaşlıq imkanları da müzakirə edilib. Artıq Bakı və Bağdad arasında birinci birbaşa təyyarə reysinin uçuşu baş tutub. Gələn həftə Bakıdan Kərkük, Ərbil və Bəsrə şəhərlərinə də birbaşa reyslər həyata keçiriləcəkdir. Bu da hər iki istiqamətdə səyahət edən turistlərin sayının artmasına səbəb olacaqdır. Bununla əlaqədar görüş zamanı vizaların verilməsi prosesini sadələşdirilməsi üçün növbəti addımların atılması da müzakirə edilib.
İraq Prezidentinin Azərbaycandan sonra Ermənistana səfər edəcəyini bildirən cənab İlham Əliyev açıqlamasında Cənubi Qafqazda mövcud olan hazırkı vəziyyətdən, Hayastanın Azərbaycana qarşı təcavüzündən, işğalçı dövlətin etnik təmizləmə siyasətinə məruz qalan soydaşlarımızın üzləşdikləri dəhşətlərdən, bir milyondan çox azərbaycanlının keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətindən və ətraf rayonlardan zorla qovulmasından, ölkəmizə qarşı ikili standartlarla yanaşmanını haqq işimizə verdiyi zərərlərdən, artıq tarixin arxivinə atılmış ATƏT-tn Minsk qrupunun səmərəsiz fəaliyyətindən ətraflı bəhs etdi: «Faktiki olaraq sıfır nəticələrə gətirib çıxarmış müxtəlif beynəlxalq vasitəçilik səylərinə baxmayaraq, Ermənistan bizim torpaqlarımızı həmişəlik işğal altında saxlamaq istəyirdi. Mandatı işğala son qoymaq üçün həll yolu tapmaqdan ibarət olan ATƏT-in Minsk qrupu yaradılandan 28 il sonra Azərbaycan beynəlxalq səviyyədə tanınmış ərazilərini özü döyüş meydanında, hərbi gücdən və BMT Nizamnaməsinin özünümüdafiə hüququna dair 51-ci maddəsi ilə bizə verilmiş qanuni imkandan istifadə edərək işğaldan azad etdi.» Vurğulandı ki, İkinci Qarabağ müharibəsini uğurla başa çatdıraraq torpaqlarını Ermənistanın işğalından azad edən Azərbaycanın son üç ildə də sülh sazişinin imzalanması istiqamətində bütün vasitələrdən istifadə etməsinə baxmayaraq işğalçı Ermənistan hələ də öhdəliklərini yerinə yetirmir.
Vətən müharibəsindən sonrakı 3 ildə belə Qərbdəki havadarlarına qulaq asan Ermənistan imzalanmış bəyanatlarda göstərilən şərtlərə əməl etmir. Azərbaycanın ərazilərində yerləşən qanunsuz silahlı birləşmələrini ölkəmizdən çıxarmaq istəmirdi. «Bizim səbrimiz bu ilin sentyabrında tükəndi və biz beynəlxalq hüquqa tam riayət edərək öz suveren ərazimizdə antiterror əməliyyatını apardıq. Bu əməliyyat 24 saatdan az davam etdi və mülki əhali arasında itkilər olmadı. Düşünürəm ki, indi Yaxın Şərqdə müşahidə etdiklərimizə münasibətdə bu antiterror əməliyyatı mülki əhali arasında hərbi əməliyyatları itkisiz necə aparmaq lazımdır nöqteyi-nəzərdən bir örnək hesab olunmalıdır» sözləri ilə erməni havadarlarının ölkəmizə qarşı qərəzli təbliğatlarının heç bir əsası olmadığını diqqətə çatdıran dövlət başçımız İlham Əliyev iraqlı həmkarına Azərbaycanın Ermənistana sülh sazişinin şərtləri ilə bağlı təklifinin hələ də cavabsız qaldığını xatırlatdı. Bölgədə gərginliyi artıran, marionet dövlət olan Ermənistanı silahlandıran Amerika Birləşmiş Ştatlarının, Fransanın Cənubi Qafqazdakı destruktiv rolunu təhlükə mənbəyi adlandırdı. Azərbaycan rəsmi olaraq dəfələrlə bildirib ki, bizə müharibə lazım deyil. Ermənistanı növbəti müharibəyə şirnikləndirən havadarlarının niyyətləri ən çox işğalçıya zərər verəcək. Buna görə də Ermənistan öz gələcəyini regionumuzdan uzaqda yerləşən ölkələrin ambisiyaları üzərində deyil, öz milli maraqlarına əsasən planlaşdırmalı, qanlı müstəmləkə keçmişinə malik olan ölkələrin ambisiyalı çağırışlarından uzaqlaşmalıdır.
Həcər Verdiyeva – Tarix elmləri doktoru, professor
