Türkiyəyə istirahət üçün səfər edən turistlərin sayı durmadan artır. Çünki qardaş ölkədə turizmin müxtəlif növləri var. Həm qış, həm yay turizmi üçün möhtəşəm yerlər mövcuddur. Son illər qardaş Türkiyədə mağara turizmi daha sürətlə inkişaf edir. İndi dünyanın müxtəlif ölkələrindən Türkiyəyə səfər edərək yeraltı cənnət adı alan mağaraları ziyarət edirlər. Mağaralar cəhətdən qardaş Türkiyənin bəxti gətirib desək yanılmarıq. Rəsmi rəqəmlərə görə dünyada ən çox mağalaralar olan ölkələrdən birincisi Türkiyədəir.
Türkiyədə rəsmi statistikaya görə 40 min mağara var. Mağara birləşmələri baxımından mühüm geoloji-geomorfoloji xüsusiyyət olan Türkiyənin müxtəlif bölgələrində qorunan təbiət möcüzələri var. Mağaralar Qərbi və Orta Toros dağlarında (Muğla, Antalya, Isparta, Burdur, Konya, Karaman, İçel və Adana) yerləşir. Türkiyənin ən uzun (Beyşehir gölünün qərbində Pınarözü mağarası, 16 km) və ən dərin mağaraları (Anamurun şimalında Çukurpınar çuxuru, 1880 m) bu dağ qurşağındadır.
Türkiyədə mağara araşdırmalarına 1964-cü ildə yaradılmış Mağara Araşdırmaları Dərnəyi (MAD) başlayıb. Daha sonra 1973-cü ildə ilk universitet klubu olan Boğaziçi Universiteti Mağara Araşdırma Klubu (BÜMAK) quruldu. Daha sonra 1979-cu ildə MTA Geoloji Tədqiqatlar İdarəsi nəzdində yaradılmış Karst və Mağara Araşdırma Bölməsi mağara tədqiqatlarının böyük bir hissəsini həyata keçirmişdir.
Bu günə qədər bütün yerli və xarici mağara qrupları tərəfindən araşdırılan və sənədləşdirilən mağaraların sayı təxminən 800-dür.
Türkiyədə mağaralar turizm müxtəlifliyi baxımından əhəmiyyətli bir potensial təşkil edir. Türkiyənin 40%-i karstlaşmaya yararlı süxurlardan ibarətdir ki, bu da mağara formasiyalarının mühüm xüsusiyyətidir. Əriməyə uyğun qayaların əhatə etdiyi ərazinin nisbətinə və bu ərazilərdə müəyyən edilən mağaraların sayına görə Türkiyədə 20.000-dən çox mağara ola biləcəyi təxmin edilir. Onlardan 1500-ü MTA və mağaraçılıqla bağlı digər birliklər, klublar, icmalar və təşkilatlar tərəfindən müayinə olunub.
Türkiyənin ən uzun mağarası Ispartadakı Pınargözü Mağarasıdır, uzunluğu 15 km-dən çoxdur; Ən dərin mağara Mersindəki Peynirlikönü mağarasıdır -1429. Türkiyədə 30-dan çox mağara turizmə açılıb və bunlardan başqa xüsusi maraq qrupları üçün çoxlu mağaralar var ki, bunlara yalnız bələdçi və uyğun avadanlıqla girilə bilər. Nazirliyimiz tərəfindən bu günə kimi 13 mağara turizmin istifadəsinə verilib.
Qoşqar Salmanlı
