Ötən əsrdə qlobal gündəm dəfələrlə siyasi sui-qəsdlər və sui-qəsd cəhdləri ilə bağlı xəbərlərlə sarsılıb. Bir qayda olaraq, bu cinayətlər ölkələrin, hətta regionların gələcəyinə dərindən təsir edib.
Vətəninfo.az xəbər verir ki, belə səs-küylü qətllərdən biri 2022-ci il iyulun 8-də Yaponiyada baş verib və Yaponiyanın keçmiş baş naziri Şinzo Abe güllə yarasından dünyasını dəyişib. Xatırladaq ki, Abeyə qarşı sui-qəsd günorta saatlarında siyasətçi yuxarı palata seçkiləri ərəfəsində seçkiqabağı kampaniya çərçivəsində Nara şəhərində çıxış edərkən baş verib. O, təcili xəstəxanaya çatdırılsa da, həkimlərin bütün səylərinə baxmayaraq, siyasətçinin həyatııb.
Yaponiyanın keçmiş baş nazirinin başına gələnlər, bu illər ərzində siyasi liderlərin səs-küylü sui-qəsdlərinə yenidən diqqəti cəlb edib. Təqdim olunan silsilədə Con Kennedi istisna olmaqla, bütün sui-qəsdləri diqqətinizə çatdırırıq.
Con Fitscerald Kennedi
ABŞ-ın 35-ci prezidenti Con Kennedinin öldürülməsi siyasi motivli qətl hesab edilən bu seriyanın bəlkə də ən məşhur hekayəsidir. Faciəli hadisə 1963-cü il noyabrın 22-də yerli vaxtla saat 12:30-da ABŞ-ın Texas ştatının Dallas şəhərində baş verib. Kennedi prezident kortejində həyat yoldaşı Jaklin Kennedi ilə gedərkən snayper tüfəngindən açılan güllə nəticəsində ölümcül yaralanıb. Sui-qəsd növbəti 10 ay ərzində ABŞ Ali Məhkəməsinin sədri Erl Uorrenin rəhbərlik etdiyi xüsusi yaradılmış komitə tərəfindən araşdırılıb. Sonuncular belə qənaətə gəliblər ki, qətli cinayətkar Li Harvi Osvald həyata keçirib. Sonuncu qətli tək törədib. Bir sıra sui-qəsd nəzəriyyələri var, Uorren Komitəsinin irəli sürdüyü nəticələri şübhə altına alan və Amerika və Sovet xüsusi təyinatlılarının iştirakı da daxil olmaqla, sui-qəsdin alternativ versiyalarını təqdim edir. Ancaq bu nəzəriyyələrin heç biri bu günə qədər sübuta yetirilməmişdir. Sorğular göstərir ki, amerikalıların böyük əksəriyyəti (70%-dən çoxu) qətlin rəsmi versiyasına inanmır.
İndira Qandi
Hindistanın ilk və yeganə qadın baş naziri İndira Qandi 31 oktyabr 1984-cü ildə vəfat edib. O, mühafizə dəstəsinin siqh əsgərləri tərəfindən öldürülüb, onlardan biri onu tapançadan, digəri isə tüfənglə atəş açıb. Qandinin öldürülməsindən 7 il sonra onun oğlu və varisi də öldürülür.
Olof Palme
İsveçin keçmiş baş naziri Olof Palme həm ABŞ, həm də Sovet İttifaqına qarşı amansız tənqidləri ilə tanınırdı. 1984-cü ildə Palme hökuməti PKK-nı terror təşkilatı kimi tanıyıb. İki il sonra, 1986-cı il fevralın 28-də o, İsveç liderinin həyat yoldaşı ilə getdiyi kinoteatrın çıxışında öldürülüb. Həmin taleyüklü gündə İsveçin baş nazirini cangüdənlər müşayiət etmirdi və o, həyat yoldaşı ilə birlikdə Stokholmun ən gur küçələrindən birindən evə qayıdırdı. Hadisə terrorçu PKK-nın böyük rol oynadığı qətllərlə bağlı onlarla kitabda öz əksini tapıb. Lakin Palmenin qətli ilə bağlı “suallar” bu gün də mövcuddur.
Benazir Bhutto
Pakistanın müsəlman ölkəsi tarixində ilk qadın baş nazir olan Benazir Bhutto nəinki iki dəfə ölkə rəhbərliyinin birinci pillələrində olub, hətta məhkəməyə verilib, hətta ölkədən qaçmağa məcbur olub. 2007-ci ildə İslamabada qayıdan Bənazir Bhutto dərhal Pakistanın siyasi prosesinə qoşuldu və ölkə prezidenti Pərviz Müşərrəflə sərt qarşıdurmaya girdi. Qadın siyasətçi həmişə dinin dövlət həyatına təsirini məhdudlaşdırmaq istəyən hərbi elitanın və isteblişmentin tərəfdarı hesab edilib. Keçmiş baş nazirə qarşı ilk sui-qəsd 2007-ci ilin oktyabrında edilib. Bhutto həmin vaxt xəsarət almasa da, partlayış nəticəsində azı 130 nəfər həlak olub. daha 500 nəfər yaralanıb. Həmin il dekabrın 27-də siyasətçiyə qarşı ikinci terror cəhdi edilib. Nümayiş zamanı kamikadze Bənazir Bhuttoya iki dəfə atəş açıb, bundan sonra o da partlayıcıları işə salıb. Pakistan tarixində ilk qadın baş nazir xəstəxanada özünə gəlmədən dünyasını dəyişib.
Bülent Ecevit və Turqut Özala qarşı sui-qəsd
Bir çox türk siyasi liderləri də öldürüldü. Belə cəhdlərdən biri də bir yunan tərəfindən edilib. Hadisə ABŞ-da Türkiyənin keçmiş baş naziri Bülənt Ecevitə qarşı baş verib. 29 may 1977-ci ildə İzmirin Çiğli rayonunda növbəti sui-qəsd cəhdi edildi. Hadisə Ejevitin mitinqə hazırlaşarkən avtobusa mindiyi zaman baş verib. O da məlumdur ki, Turqut Özal baş nazir olarkən 1988-ci il iyunun 18-də onun rəhbərlik etdiyi Milli Partiyanın (ANAP) qurultayında kürsüdə çıxış edərkən Ankarada ona qarşı sui-qəsd olub.
