Qızıl Qartal ordeni — Qazaxıstan Respublikasının ən yüksək fərqlilik nişanəsi. Bu orden respublikaya müstəsna dövlət xidmətlərinə görə vətəndaşlara verilir.
“Altın Kiran” ordeninə layiq görülən namizədlər Qazaxıstan Prezidenti tərəfindən müəyyən edilir.
Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti vəzifəsi Qızıl Qartal ordeninin xüsusi nümunəsi sayılan Cəngavər ordeni kavaleri olur.
Ordenin nişanları zəncirindəki işarədən və ulduzdan ibarətdir.
Ordenin nişanı, altındakı bəzək elementi ilə bitən, qızıl kənarla mavi emaye ilə örtülmüş yuvarlaq ucları olan kəsilmiş beş guşəli ulduz şəklində qızıldan hazırlanıb. Mərkəzi hissəsində ulduz şüaları arasında dörd brilyant qoyulmuşdur. Bürcün ortasında, mavi emaye fonunda, ağ qızıl dənələrlə hörülmüş dairədə qızıl qartal təsvir edilmişdir. Aşağıda, qırmızı emaye lentinin fonunda dairədə, qızıl hərflərlə “ALTYN KYRAN” yazısı var. Qartalın üzərindəki dairədə üç yaqut həndəsi naxış fonunda yerləşdirilmişdir.
Ordenin nişanı Qazaxıstanın Dövlət bayrağının elementini – qartal ilə stilizə edilmiş günəşi təmsil edən halqa vasitəsilə, Qazaxıstanın gerbi əks olunmuş on yeddi alternativ əlaqəli cüt zəncirlər ilə birləşdirilib.
Ordenin sol və sağ tərəflərində, keçidin arxasında, zənciri geyimə bağlamaq üçün üzü kilidli sancaq var.
Ordenin ulduzu daha böyük ölçüdədir və ulduzun şüalarını əhatə edən emaye və dayaqdakı almazlar istisna olmaqla işarəni əyani şəkildə təkrarlayır. Ulduz şüaları yönlüdür.
Orden vurulduqda, fərqlənmə nişanına ulduz və orden zənciri daxil edilməyib və orden nişanı fiqurlu lövhəyə əlavə edilib, üzərində mərkəzdə qırmızı zolaqlı Dövlət Bayrağı rəngli ipək xara lentinin olduğu bağlama plitəsinin köməyi ilə uzadılmışdır. 1999-cu ildəki orden islahatı nəticəsində orden müasir bir görkəm almışdır.
Gündəlik istifadə üçün, orden çiçəklərinin lentindən asılmış kiçik bir orden ulduzu şəklində ordenin miniatürü var.
Orden 585 və 750 əyyarlı ağ, qırmızı və sarı rəngli ərimiş qızıldan hazırlanmış, arxa tərəfində mürəkkəb kilidli sancaq şəklində paltara bərkidilmək üçün elementi olan asqıdır. Orden şüaları qırmızı emaye ilə örtülmüş, mərkəzi hissələrində (qırmızı qızıl örtüklərdən) şüalar arasında ayrılan fan şəkilli iplər (ağ qızıl ərintisindən) ilə kəsilmiş ulduz şəklində hazırlanır. Onların hər birinə 4 almaz bərkidilmişdir. Ordenin mərkəzində, ağ qızıl dənələrlə hörülmüş dairədə, günəşin çıxması fonunda pərvanə şəklində qanadları olan stilizə edilmiş qızıl qartal var (arxa plan isti mavi emaye ilə örtülmüşdür).
Halqanın vasitəsi ilə lövhədə qırmızı rəngli ipək xara lent uzanır, ortada Qazaxıstan Respublikasının Dövlət bayrağının rəngli lenti var.
2015-ci ilin sentyabr ayında qədər Qızıl Qartal ordeninə sahib olan Qazaxıstan Respublikasının yeganə vətəndaşı Nursultan Nazarbayev idi və bu, ölkənin Prezidenti olaraq Qanuna əsasən ona verilən xüsusi dərəcədir. 20 mart 2019-cu il tarixdə Qasım-Comərd Tokayev Qazaxıstan Respublikasının ikinci Prezidenti olaraq Qızıl Qartalın xüsusi ordenini almışdır.
2006-cı ildə Qazaxıstan Respublikasının Milli Bankı, Qızıl Qartal ordeninin işarəsi və ulduzu təsvir edilmiş kolleksion xatirə sikkələrini dövriyyəyə buraxdı.
Avqustun 24-də Azərbaycan Respublikasının prezidenti İlham Əliyevə Qazaxıstan Respublikasının prezidenti Kasım-Jomart Tokayev tərəfindən Qazaxıstanın “Altın kıran”, yəni “Qızıl qartal” ali ordeni təqdim olunub.
Zərinə Hümbətova-Bakı şəhəri Nəsimi rayon sakini
