İdman insanların sağlamlığına xidmət edən ən mühüm amil, uşaq və gənclərin mənəvi tərbiyəçisidir.
İdman insanları psixoloji sarsıntılardan qoruyan vasitədir. Mənfi elementlərin orqanizmə təsiri bəzən o qədər böyük olur ki, orqanizmin özünü bu təsirlərdən qorumağa gücü çatmır. Mənfi təsirlərə qarşı ən yaxşı mübarizə üsulu məhz idman, fiziki tərbiyədir. İdman hərəkətləri orqanizmin bərpasına, möhkəmlənməsinə yardım edir. İdman həm də tərbiyəvi əhəmiyyət daşıyır. İdmanla müntəzəm məşğul olan insanlar öz davranışları ilə də fərqlənirlər. Bu, yaşından, sosial vəziyyətindən peşəsindən asılı olmayaraq, idmana maraq göstərən bütün insanlarda rast gəlinən müsbət xüsusiyyətdir.
İdman mənəvi tərbiyənin, etikanın əsasını təşkil edən vasitələrdən biri hesab olunur. O, fiziki və mənəvi tərbiyənin formalaşmasında, sağlamlığın qorunması və bərpası yolunda cəmiyyət üçün “yaşıl işıq” rolunu oynayır.
İdman bizi nəinki sağlamlaşdırır, həm də özünə inam hissi verir. Ümumiyyətlə, sağlamlıq üçün əsas komponent fiziki fəaliyyətdir. Məşq nəinki qan təzyiqini azaldır, həm də ümumi yorğunluğun yaranmasının qarşısını alır və insan dəyişməyə qarşı daha stresə davamlı olur. Həmdə, aktiv bir həyat tərzi ilə, daha enerjili oluruq ki, bu da hüceyrələrin cavanlaşmasına və metabolizmasına təsir göstərir. Vücudumuz fəal deyilsə, deməli, xəstəliklər pisləşir, toxunulmazlıq azalır və qan durğunlaşır. Əlbətdə bu o qədər də sürətli baş vermir, ancaq zaman keçdikcə bir insan yaşına görə tamamilə xarakterik olmayan xəstəlikləri dəf etməyə başlayır. Məsələn, oturaq bir həyat tərzi və daim həddindən artıq işlə kifayət qədər gənc yaşda təzyiq problemi qazana bilərsiniz və bu daim baş ağrısı, gün ərzində zəifliklə müşahidə olunacaq.
Bəzi insanlar idmanı sağlamlıqlarını qorumaq üçün vəzifə, bir borc hesab edirsə, idmanın bir əyləncə növü olduğuna inanan insanlar da var, çünki çox böyük fiziki səy tələb etməyən çox sayda idman növü var. Həqiqətən sağlamlığından narahat olan bir insan üçün idman oynamaq üçün heç bir maneə yoxdur, çünki idmanla nəinki stadionda, idman zalında həmçinin evdə də məşğul ola bilərlər.Əlbətdə ki, komanda şəklində idmanda daha çox motivasiya olduğu aydındır. Müasir həyatda idman stresli vəziyyətləri və mənəvi stressləri aradan qaldırmaq üçün çox faydalı köməkçidir. Fiziki fəaliyyət və mənəvi təmizlik qarışığı olan yoga kimi istiqamətlər müasir dövrümüzdə geniş yayılır.
Bu gün istəyimizə və imkanlarımıza uyğun idman seçə bilərik. Hərəkət həyatdır!Əslində, bütün həyatımız bir hərəkətdir və idman haqqında danışırıqsa, bu hərəkət aktivdir və buna görə sağlam bir həyatdır. Ancaq ən başlıcası, idman bir yük deyil, bir zövq olmalıdır, ən yaxşı sevdiyiniz idman növünü seçməlisiniz. Məsələn, kimsə roller və ya konkisürmə, bəziləri tennis və ya üzgüçülüyə üstünlük verir, kimsə həqiqətən təqaüdə çıxmaq və evdə velosiped sürmək istəyir. Və həqiqətən bir çox variant var, bir insan hərəkətli oturaq həyat tərzindən daha yaxşı olduğunu özü başa düşməlidir.
Abdullayeva Aytən Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti
